به گزارش گروه گردشگری پایگاه خبری تحلیلی مرزداران؛ کاخ موزه باغچه جوق در شهرستان ماکو، استان آذربایجان غربی، یکی از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی مهم ایران است که طی سال‌ها به مقصدی مهم برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شده است. این کاخ تاریخی که بیش از ۱۲۰ سال قدمت دارد، به عنوان یکی از آثار برجسته دوران قاجار شناخته می‌شود و بازدید از آن در ایام نوروز به یکی از برنامه‌های اصلی گردشگری در منطقه تبدیل شده است. باغچه جوق با داشتن معماری بی‌نظیر و فضای طبیعی دل‌انگیز، در کنار قدمت تاریخی خود، داستانی از تعاملات فرهنگی و هنری بین ایران و کشورهای اروپایی به‌ویژه روسیه را روایت می‌کند.
تاریخچه و ساختار کاخ باغچه جوق
کاخ موزه باغچه جوق که در سال ۱۸۹۵ میلادی «اوایل دوره قاجار» ساخته شد، به دستور خانواده سردار ماکویی بنا شده است. این کاخ دو طبقه در داخل محوطه‌ای وسیع به مساحت ۱۱ هکتار قرار دارد و علاوه بر معماری خاص خود، شامل جزئیات هنری ویژه‌ای است که آن را از سایر آثار مشابه متمایز می‌کند. این کاخ به‌ویژه در دوران قاجار، از لحاظ معماری و تزیینات داخلی، از تأثیرات معماری اروپایی، به‌ویژه روسی بهره‌مند شده است.
تا سال ۱۳۵۳، خانواده سردار ماکویی در این کاخ زندگی می‌کردند. پس از آن و با توجه به اهمیت تاریخی و فرهنگی این بنا، به بازسازی و مرمت آن پرداخته شد و در سال ۱۳۵۸ برای عموم مردم بازگشایی شد. در سال ۱۳۶۶ این کاخ تحت مدیریت میراث فرهنگی کشور قرار گرفت تا به‌طور رسمی به عنوان یک موزه مورد بازدید قرار گیرد.
معماری کاخ: ترکیب سنت و مدرنیته
محمد حسینی، استاد تاریخ ایران باستان، در گفتگو با پایگاه خبری مرزداران اظهار داشت: کاخ باغچه جوق به‌عنوان یک نمونه برجسته از تلفیق معماری ایرانی و اروپایی، از جذابیت‌های زیادی برخوردار است.
وی افزود: ساختار این کاخ، علاوه بر اینکه ویژگی‌های معماری سنتی ایرانی مانند گچ‌بری‌های ظریف و آینه‌کاری‌های هنرمندانه را در خود جای داده است، تحت تأثیر معماری روسی در اواخر قرن نوزدهم نیز قرار گرفته است. این تأثیرات را می‌توان در طراحی ساختمان‌ها، تزیینات داخلی و حتی مبلمان و دکوراسیون مشاهده کرد.
استاد تاریخ ایران باستان گفت: گچ‌بری‌های این ساختمان توسط استادان ایرانی انجام شده است و آینه‌کاری‌های آن در سطحی بسیار بالا قرار دارد. ستون‌ها و گلدان‌ها از سنگ خارا ساخته شده‌اند که با دقت بسیار حجاری شده‌اند. این ترکیب هنری و معماری در کنار عناصر خارجی، کاخ باغچه جوق را به یک اثر منحصر به فرد تبدیل کرده است.
وی به دیگر ویژگی‌های این کاخ اشاره کرده گفت: گرامافون، نخستین گرامافونی است که به ایران وارد شده و یکی از اشیای جالب توجه این کاخ به شمار می‌آید.
حسینی در پایان خاطر نشان کرد: این گرامافون به طول بوق ۶۰ سانتیمتر و پایه‌ای به ارتفاع بیش از یک متر، بازدیدکنندگان را مجذوب خود می‌کند.
تالار آینه؛ مهم‌ترین بخش کاخ
امیر جباری، کارشناس ارشد مدیریت جهانگردی، در گفتگو با پایگاه خبری مرزداران گفت: یکی از بخش‌های برجسته کاخ باغچه جوق، تالار آینه است که در طبقه اول این عمارت قرار دارد.
وی افزود: این تالار که به‌عنوان قلب تپنده کاخ شناخته می‌شود، دارای طراحی خاصی است که بازدیدکنندگان را شگفت‌زده می‌کند.
تصریح کرد: تالار آینه به‌ویژه به‌خاطر آینه‌کاری‌های زیبا و فواره‌ای که در وسط آن قرار دارد، شناخته می‌شود.
وی خاطر نشان کرد: تالار آینه یکی از مهم‌ترین قسمت‌های کاخ است. این تالار به‌عنوان محلی برای برگزاری مراسم و جشن‌های مختلف در نظر گرفته شده بود و علاوه بر زیبایی‌های تزیینی، با صدای دلنشین فواره آب در وسط آن، فضایی دلپذیر و آرامش‌بخش را ایجاد کرده است.
جباری اظهار کرد: در این تالار، دیوارها با آینه‌های بزرگ و نقش‌های زیبا تزیین شده‌اند و این طراحی‌ها در کنار نورپردازی طبیعی و مصنوعی، فضایی منحصر به فرد به وجود آورده است که هر بازدیدکننده‌ای را مجذوب خود می‌کند.
اتاق سبز؛ سالن ناهارخوری
وی ادامه داد: اتاق سبز یا همان سالن ناهارخوری کاخ یکی از جاذبه‌های خاص دیگر این کاخ است.
کارشناس ارشد مدیریت جهانگردی اذعان کرد: سقف این سالن به دو قسمت تقسیم شده است: در یک نیمه نقاشی‌هایی از سفره‌های ایرانی و مردان ایرانی و در نیمه دیگر، نقاشی‌هایی از غذاهای اروپایی و مردان و زنان فرنگی به زیبایی به تصویر کشیده شده‌اند. این طراحی‌ها نمایانگر تعاملات فرهنگی بین ایران و کشورهای اروپایی در آن دوران است.
وی خاطر نشان کرد: همچنین در این سالن، میزهای ناهارخوری زیبا، ظروف چینی اعلا و لوسترهای کریستالی به چشم می‌خورند که فضای سلطنتی و لوکسی را به وجود آورده است. علاوه بر این، این بخش از کاخ نمادی از زندگی روزمره در دوران قاجار و تأثیرات فرهنگی آن دوره است.
باغ و محوطه کاخ
جباری اضافه کرد: باغ کاخ باغچه جوق نیز یکی دیگر از جاذبه‌های این مجموعه تاریخی است. این باغ که با طراحی منظم و استفاده از گیاهان زینتی و درختان میوه تزیین شده است، فضایی دلنشین و آرامش‌بخش ایجاد کرده است. نرده‌های چدنی زیبا که برخی از بخش‌های باغ را از دیگر قسمت‌ها جدا کرده‌اند، به باغ نظم و زیبایی بیشتری بخشیده‌اند.
وی در پایان تأکید کرد: از دیگر ویژگی‌های باغ، استخر بزرگی است که جوی آبی از آن به قسمت‌های مختلف باغ جاری است. این جوی‌ها و استخرها به ایجاد فضایی آرام و دل‌انگیز در محوطه کمک کرده‌اند و به‌ویژه در فصل‌های گرم سال، فضای خنک و مطبوعی برای بازدیدکنندگان ایجاد می‌کنند.
بازدید از کاخ در ایام نوروز
رضا حیدری، معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان غربی در گفتگو با خبرنگار مرزداران گفت: کاخ موزه باغچه جوق در ایام نوروز هر ساله میزبان هزاران گردشگر از سراسر ایران است. طبق گزارش‌ها، در ایام نوروز امسال، تعداد بازدیدکنندگان از موزه‌های استان آذربایجان غربی از جمله کاخ باغچه جوق افزایش چشمگیری داشته است؛ لذا در ایام نوروز امسال، بیش از ۳۷ هزار نفر از موزه‌ها و جاذبه‌های تاریخی استان بازدید کرده‌اند که نشان‌دهنده رشد ۲۶ درصدی نسبت به سال گذشته است.
تأثیرات فرهنگی و گردشگری
وی افزود: کاخ موزه باغچه جوق نه تنها یک اثر تاریخی برجسته است؛ بلکه به‌عنوان یکی از نمادهای تعاملات فرهنگی میان ایران و کشورهای دیگر، به‌ویژه روسیه، اهمیت ویژه‌ای دارد.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی آذربایجان غربی تصریح کرد: این کاخ با معماری و تزیینات داخلی منحصر به فرد خود، نمایشگر بخشی از تاریخ فرهنگی و اجتماعی ایران در دوران قاجار است.
وی اذعان کرد: همچنین با توجه به جذب گردشگران در ایام نوروز، کاخ باغچه جوق یکی از مراکز مهم گردشگری در استان آذربایجان غربی به‌شمار می‌آید که هر ساله با برگزاری برنامه‌های فرهنگی و هنری مختلف، جاذبه‌های تاریخی و طبیعی منطقه را به گردشگران معرفی می‌کند.
حیدری در پایان گفت: بازدید از کاخ موزه باغچه جوق، فرصتی بی‌نظیر برای آشنایی با تاریخ و فرهنگ ایران در دوره قاجار و تأثیرات متقابل فرهنگی با کشورهای اروپایی است. این کاخ، با ترکیب هنر و معماری سنتی ایرانی و فرنگی، به‌عنوان یک اثر تاریخی و فرهنگی برجسته در شمال غربی ایران، همچنان یکی از مهم‌ترین مقاصد گردشگری کشور به‌شمار می‌آید.
انتهای خبر/
